تا به حال شنیده اید که در خبر ها اعلام می شود:بازیکن یک تیم رباط پاره کرد و یا به علت آسیب دیدگی رباط ماه ها از میادین دور است! در این مقاله قصد داریم ابتدا بدانیم رباط چیست؟وظیفه اش چیست؟چگونه آسیب می بیند؟ و درمان آن چیست؟

رباط یا لیگامنت (Ligament) تارهایی از جنس بافت پیوندی است که دو استخوان را محکم به یکدیگر متصل می کند و وظیفه اش جلوگیری از حرکات غیر طبیعی مفصل است.

صدمات وارده به رباط به سه درجه تقسیم بندی می شود که اسپرین نام دارد(sprain)....

درجه1:شامل حرکات غیر طبیعی است که تعداد کمی از تارهای رباط پاره می شود.این آسیب به علت فشار وارده بیش از حد توان و ضربه با علائم  خون مردگی است.

درجه 2:شامل جرکات غیر طبیعی شدیر تر که تعداد بیشتری از تار های رباط پاره می شود.این آسیب به علت مشابه درجه اول و علائم آن خون مردگی بیشتر ،درد و التهاب است.

درجه 3:شامل حرکات غیر طبیعی شدیدتر که تعداد بیشتری از تارهای رباط پاره می شود.این آسیب به علت صدمات وارده شدید است که با از دست رفتن عملکرد رباط همراه است و علائم قبلی را با درجه شدیدتری دارد.

تفاوت اسپرین و استرین   Sprain & Strain

استرین صدماتی که بر واحد عضلانی تاندونی وارد می شود ولی اسپرین صدمات وارده بر رباط است.

عضله و تاندون به راحتی قابل تفکیک است،چون واحد عضلانی تاندونی دارای واحد حرکتی می باشد در حالی که رباط فاقد واحد حرکتی است و به منظور استحکام کردن مفصل در اطراف آن قرار دارد.

در آسیب دیدگی درجه سه،بعضی اوقات نیرو آنقدر زیاد است که رباط با استخوان جدا می شود که به آن Sprain fracture می گویند.

درمان:

در درجه یک و دو استفاده از یخ،آتل،ماساژ و کرم ها و اسپری های موجود در بازار و حمایت لیگامنت می تواند موثر باشد.

در درجه سه حتما باید به دکتر جراح مراجعه شود که با قرار دادن دقیق دو انتهای بافت،آسیب را درمان و بهبود می بخشد. مراجعه به دکتر باید ظرف کمتر از 6 ساعت انجام پذیرد.

آسیب دیدگی های ترکیبی رباط زانو

زانو بزرگترین مفصل و یکی از پیچیده ترین مفاصل در بدن شماست. زانوهمچنین برای حرکت کردن حیاتی است.

رباط های زانوی شما استخوان ران را به استخوان تحتانی پای شما متصل میکنند. پیچ خوردگی یا پارگی رباط های زانو از آسیب دیدگی های متداول ورزشی هستند.

در گذشته، آسیب رسیدن به بیش از یک رباط زانو سبب پایان فعالیت های ورزشی آینده میشد.

امروزه، ورزشکاران بسیاری پس از آسیب دیدگی های چندگانه رباط ها قادر به بازگشت به ورزش های سطح بالا هستند.

کالبد شناسی

کالبدشناسی زانوی طبیعی – نمای روبرو

برای تشکیل دادن زانوی شما سه استخوان به هم مپیوندند: استخوان ران (femur)، درشت نی (tibia) و کشکک (patella). کشکک زانو در جلوی مفصل قرار میگیرد تا مقداری از آن محافظت کند.

استخوان ها از از طریق رباط ها به سایر استخوان ها متصل میشوند. چهار رباط اصلی در زانوی شما وجود دارد. آنها همانند طنابهایی محکم برای درکنار هم نگه داشتن استخوان ها و ثابت نگه داشتن زانوی شما عمل مینمایند.

 رباط های طرفی

این رباط ها در دو طرف زانوی شما وجود دارند. رباط طرفی داخلی در درون و رباط طرفی خارجی در بیرون قرار دارند. آنها حرکات زانوی شما به طرفین را کنترل کرده و آنها را در مقابل حرکات غیر عادی محکم میکنند.

رباط های متقاطع (صلیبی)

این رباط ها در درون مفصل زانوی شما وجود دارند. آنها به وسیله رباط متقاطع جلویی در جلو و رباط متقاطع پشتی در پشت از روی هم به شکلی رد میشوند که فرمی شبیه حرف “X” ایجاد مینمایند. رباط های متقاطع حرکت به جلو یا عقب زانوی شما را کنترل میکنند.

توصیف

به این دلیل که مفصل زانو برای ثبات فقط به همین رباط ها و عضلات اطرافش تکیه دارد، به راحتی آسیب میبیند. هر گونه تماس مستقیم با زانو یا انقباض شدید عضلات –مانند تغییر مسیر سریع در حین دویدن- میتواند باعث آسیب دیدگی رباط زانو شود.

آسیب دیدگی های رباط “پیچ خوردگی” تلقی میشوند و بر اساس شدت آسیب دیدگی طبقه بندی میشوند.

پیچ خودردگی درجه ۱: در پیچ خوردگی درجه ۱، رباط آسیب ملایمی میبیند. کمی دچار کشیدگی میشود ولی هنوز قادر است تا زانو را ثابت نگاه دارد.

پیچ خوردگی درجه ۲: یک پیچ خودرگی درجه ۲ رباط را تا جایی میکشد که رباط شل میشود. معمولا به این اتفاق پارگی جزئی رباط میگویند.

پیچ خوردگی درجه ۳: این نوع از پیچ خوردگی عموما به عنوان پارگی کامل رباط شناخته میشود. رباط به دو تکه تقسیم شده و مفصل زانو بی ثبات میشود.

ممکن است دو با بیش از دو رباط در یک زمان آسیب ببینند. این آسیب دیدگی های چندگانه میتوانند مشکلاتی جدی در بر داشته باشند. ممکن است جلوی رسیدن خون به پا را بگیرند. همچنین ممکن است اعصاب تامین کننده عضلات عضو را تحت تاثیر قرار دهند. در موارد حاد آسیب دیدگی های چند گانه به رباط ها ممکن است منتهی به قطع عضو شوند.

پارگی های رباط متقاطع جلویی (چپ) میتواند همراه با آسیب دیدگی رباط طرفی داخلی (راست) رخ دهد.

رباط طرفی داخلی (MCL) معمولا بیشتر از رباط طرفی خارجی (LCL) آسیب میبیند. به دلیل کالبد شکافی پیچیده تر بیرون زانو، اگر به رباط طرفی خارجی خود آسیب بزنید، معمولا به سایر ساختار های درون مفصل نیز آسیب میزنید.

درمان

شخصی که مشکوک به آسیب دیگی چندگانه رباط ها است، به معاینه کاملی توسط یک پزشک با تجربه نیاز دارد. وابسته به نوع آسیب دیدگی، جراح میتواند متخصصین دیگری همچون یک جراح عروق یا یک ریزجراح را فرا بخواند.

بر خلاف درمان پارگی یک رباط، جراحی برای پارگی های ترکیبی رباط ها غالبا زود پس از آسیب دیدگی انجام میشود. این کار علی رغم این موضوع انجام میشود که جراحی سریع –قبل از رفع التهاب- میتواند باعث افزایش خطر ایجاد آرتروفیبروز (زخمی که در مفصل شکل میگیرد) شود. ممکن است بیش از یک عمل جراحی برای درمان آسیب دیدگی های چندگانه رباط ها نیاز باشد.

پیامد

نتایج آسیب دیدگی های چندگانه رباط ها به اندازه آسیب دیدگی یک رباط با ثبات نیستند.

در گذشته، یک آسیب دیدگی چندگانه رباط ها از بازگشت افراد به فعالیت های ورزشی جلوگیری میکرد.

امروزه، بازگشت به ورزش های سطح بالا ممکن است، هرچند اطمینانی از این موضوع وجود ندارد.