آسیب های شایع بسکتبال

با افزايش علاقه به ورزش بسکتبال ، تشخيص و درمان صحيح آسيب هاي آن اهميت بيشتري مي يابد . آسيب هاي گزارش شده در همه گروههاي سني و همه سطوح مسابقات يکسان مي باشد .

• شايع ترين محل آسيب به ترتيب : اندام تحتاني ، اندام فوقاني و تنه .

• شايع ترين نوع آسيب به ترتيب پيچ خوردگي مچ پا ، التهاب تاندون کشکک و پيچ خوردگي مهره هاي کمري

• شايع ترين شکستگي به ترتيب : در کف يا مچ دست ، کف پا و انگشتان آن .

• آسيب هايي که منجر به بيشترين زمان عدم حضور در بازي مي شود : آسيب هاي زانو ، مچ دست ، کف دست و مچ پا مي باشند .

آسيب مچ دست و انگشتان شامل

• آسيب شست : شايع ترين محل آسيب در کف دست و بيشتر به صورت پارگي رباط طرفي اولنار مي باشد .

در اثر زمين خوردن بر روي کف دست و با انگشتان باز ايجاد مي شود .

• آسيب مفاصل بين استخوانهاي کف دست و انگشتان ( MP ) : آسيب به مفصل MP و به رباط طرفي به ويژه در انگشت کوچک و نشانه در بسکتبال شايع مي باشد . در معاينه - لمس دردناک بر روي رباط داريم . درمان آسيب حاد : بي حرکت گردن مفصل در زاويه ۴۵ براي ۶ هفته سپس بانداژ براي ۳ هفته يا بيشتر .

• آسيب انگشتان : آسيب مفصل بين انگشتي فوقاني ( PIP ) شايع است و به صورت دررفتگي ، پارگي تاندون و آسيب کپسول رباط مي باشد . درمان آسيب خفيف استفاده از اسپلينت و در آسيب شديد ترميم جراحي است.

انگشت چکشي و دفورميتي بوتوبنر از ديگر آسيب هاي مفاصل بين انگشتي است .

• آسيب مچ : شايعترين آسيب جدي مچ شکستگي استخوان اسکالوئيد است . در اثر افتادن روي زمين با کف دست و انگشتان باز ايجاد شده . علامت باليني آن درد در قسمت خارجي مچ دست و درمان گرفتن گچ است .

آسيب عضلات ران شامل :

کوفتگي و کشيدگي ها

• کوفتگي : کوفتگي عضله چهار سر شايع ترين آسيب ران است ، علائم آن درد موضعي در لمس ، اسپاسم و تورم مي باشد . درمان اوليه : يخ درماني به فواصل ۲۰ دقيقه و بانداژکشي . « ازماساژ عمقي عضله به طور حاد و تزريق موضعي استروئيد بايد اجتناب ورزيد . » بازگشت به بازي زماني است که دامنه حرکت کامل و بدون درد داشته باشد .

• کشيدگي : آسيب عضله پشت ران در اثر انقباض شديد و با احساس درد شديد ناگهاني همراه است .

• درمان اوليه : اصول Rice  پيشگيري : گرم کردن و کشش عضلات به مدت زمان مناسب .

آسيب زانو شامل :

• درد ناحيه کشککي - راني ، پيچ خوردگي رباط ها و پارگي مینسک

1. درد ناحيه کشککي - راني : به دو علت ايجاد شده :

2. قرار گيري نامناسب استخوان کشککي - راني ناشي از اختلالات بيومکانيک اندام تحتاني .

• التهاب تاندون کشکک : مزمن بوده و به سن ورزشکار ، مدت زمان بازي ، تعداد بازي هاي انجام شده بستگي دارد و درمان آن به صورت موضعي ؛ استفاده از اولتراسوند ، محافظ کشکک و در موارد نادر جراحي است .

• پيچ خوردگي ها : شايع ترين رباط درگير ، رباط طرفي داخلي سپس رباط متقاطع قدامي است .

• آسيب رباط طرفي داخلي : با درد در ناحيه داخلي خط مفصلي و اغلب با تجمع مختصر مايع همراه است و آسيب به سه درجه تقسيم شده : درمان پارگي درجه ۱ و ۲ : تحمل وزن در حدي که قابل تحمل باشد و درد اجازه بدهد ، استفاده از بريس ( محافظ ) درمان پارگي درجه ۳ : استفاده از بريس در زاويه خميدگي زانو ۳۰-۲۰ درجه به مدت ۲ هفته

• پيشگيري : استفاده از محافظ زانو براي چندين ماه اول بازگشت به بازي . آسيب رباط متقاطع قدامي : ورزشکار احساس صدايي « تند و گويا » در زانو را به خاطر مي آورد ؛ در معاینه اوليه تورم مختصر و درد موضعي در زانو دارد . در صورت برگشت به بازي ، دومين مرحله ناپايداري بروز مي کند .

« در صورت شک به پارگي رباط متقاطع قدامي ، ورزشکار بايد از انجام بازي منع شود تا ارزيابي لازم صورت گيرد . » درمان اوليه : يخ ، فشار ، بالا نگه داشتن عضو و اجازه تحمل وزن مختصر ، در پارگي خفيف ، استفاده از بريس و در صورت درگيري مينسک و يا آسيب ترکيبي رباطي ترميم جراحي درمان انتخاب است .

در توان بخشي تأکيد بر بازکردن مفصل زانو و عمل عضله چهارسرراني مي باشد . خم کردن مفصل زانو در طي ۲-۱ هفته به تدريج امکان پذير مي گردد . با از بين رفتن درد و تورم حرکات با زنجيره بسته ( بالا رفتن از پله ، فشار پا ، ... شروع مي شود .

بازگشت به بازي در ورزشکار با آسيب رباط ها متقاطع قدامي بستگي به خود فرد ، علاقه وي ، زمان فصل و ميزان فعاليتي که آسيب مجدد را ايجاد مي کند دارد .

•  آسيب رباط متقاطع خلفي : در بسکتبال خيلي نادر است و مشکلات کمتري را ايجاد مي نمايد .

• پارگي هاي مينسک : نسبتاً شايع و اغلب در اثر حرکات چرخشي زانو ايجاد مي شود . در پارگي هاي کوچک بدون علامت و در پارگي هاي بزرگ درد در خط مفصلي و تجمع مايع افزايش يابنده ديده مي شود .

• درمان اوليه : يخ ، بالا نگه داشتن عضو و مصرف داروي ضدالتهابي - ضداستروئيدي برگشت ورزشکار به بازي بسته به هر فرد دارد زيرا امکان تبديل پارگي قابل ترميم وجود دارد . در پارگي مينسک از نوع ناپايدار ، کانديد ترميم جراحي است و زماني که بازيکن دامنه کامل حرکات را بدون تجمع مايع در مفصل و با ۸۰٪ قدرت طبيعي انجام دهد مي تواند به بازي بازگردد و اگر علايم مکانيکي و تجمع مايع مکرر باشد از بازي منع مي شود . توان بخشي پس از ترميم مينسک بسته به هر فرد و نوع پارگي آن دارد .

آسيب مهره هاي کمري شامل :

کشيدگي ، ‍پيچ خوردگي ، کوفتگي و هرني ديسک ، اسپونديلوليز و اسپونديلوليستزيس

کشيدگي : کشيدگي عضلات ناشي از فشار بيش از حد بر مهره هاي کمري است . درد موضعي ايجاد مي کند.

درمان : کاهش التهاب با درمان فيزيکي مانند فنوفورز ، اولتراسوند و مصرف داروي ضدالتهابي - ضداستروئيدي . پيشگيري . پيشگيري : تقويت تدريجي عضلات مربوطه .

هرني ديسک : در اثر فشار وارده بر ديسک به دليل زمين خوردن يا بلند کردن جسم سنگين ايجاد شده ، علامت به صورت درد انتشاري زيرزانو با يا بدون درد ناحيه کمري . درمان اوليه شامل استراحت از فعاليتهايي که ايجاد درد مي کند ، انجام فعاليت هاي ورزشي با دامنه حرکت سبک انجام ورزش هاي کششي ، اولتراسوند وفنوفورز در چندين هفته اول مؤثر است . « از استراحت مطلق بايد اجتناب ورزيد . »

اسپونديلوليز : نقص در ناحيه بين مفصلي استخوان مهره اي است . در معاينه درد يک طرفه مهره هاي کمري و درمان استفاده از برايس است .

اسپونديلوليستزين : مربوط به تغييرات دژنراتيو مهره هاي کمري است . در موارد خفيف محدود کردن فعاليت و در موارد شديد درمان جراحي است .

آسيب پا و انگشتان پا شامل :

پيچ خوردگي ، التهابات و شکستگي ها

• پيچ خوردگي : شايع ترين آن مفصل بين استخوان هاي کف پا و انگشتان مي باشد .

• التهابات : التهاب فاسياي کف پا - در اثر عدم تعادل بيومکانيک در پاشنه و قسمت مياني پا ايجاد مي شود . درمان اغلب غيرجراحي ، به صورت استفاده از پد پاشنه و استفاده از اسپلينت در شب ، مصرف داروي ضدالتهابي - ضداستروئيدي ، تزريق استروئيد در عمل اتصال فاسيا به برجستگي پاشنه است .

• پيشگيري : کشش فاسياي کف پا و طناب پاشنه بر روي سطح معمولي . التهاب تاندون آشيل - شايع ترين حالت التهابي در پاي بسکتباليست هاست . به دونوع  مي باشد :

• نوع غيراتصالي : التهاب غلاف تاندون يا ضخيم و دردناک شدن تاندون و يا هر دو حالت درمان : استفاده از گوه پاشنه ، داروهاي ضدالتهابي - ماساژ يخ ، وسايل ارتوپدي در نهايت جراحي است .

• نوع اتصالي : ناشي از اثر فشار موضعي کفش بازيکن مي باشد . درمان : بالا بردن پاشنه به همراه ورزش هاي کششي ، ارزيابي نوع کفش بسکتباليست .

• شکستگي ها : دو شکستگي شايع در بسکتباليست ها شامل : شکستگي جونز : در اثر فشار غيرطبيعي وارده بر کنار خارجي پا . قسمت فوقاني محل اصتال پنجمين استوان کف پا درگيرشده . درمان : گرفتن گچ ساق کوتاه حدود ۷ هفته .

• شکستگي تارسوناويکولار : غير شايع ولي ناتوان کننده ، بازيکن از درد ناحيه روي مچ پا و کنارداخلي آن شکايت دارد . درمان : گرفتن گچ .

آسيب شانه :

نسبتاً نادر است .

• التهاب تاندون عضله گرداننده بازو : شايع ترين حالتي که نيازمند درمان است .

درمان : استراحت ، مصرف داروي ضدالتهاب ، ضداستروئيدي ، اولتراسوند ، تقويت و انعطاف پذيري عضلات .

پيشگيري : اجتناب از بلند کردن مکرر دست در بالاي سر و دور کردن دست ها از بدن

ناپايداري شانه : به صورت دررفتگي و نيمه دررفتگي در اثر دورکردن دست ها از بدن و گردش به خارج دست و متوقف کردن شوت بازيکن ديگر ايجاد مي شود .

آسيب مچ پا

پيچ خوردگي مچ پا شايع ترين آسيب حاد و عضلاني ، اسکلتي در تمام سطوح بازي بسکتبال مي باشد .

مکانيسم آسيب : شايع ترين آن چرخش کف پا به طرف داخل ، زماني که يک بازيکن بر روي پاي بازيکن ديگر ضربه وارد مي کند .

در آسيب مداوم ، رباط هاي اطراف مچ پا نيز مي تواند درگير شوند . شلي مچ پا در حين چرخش کف پا به داخل دلالت بر آسيب رباط پاشنه اي - نازک ني و رباط قاپي - نازک ني مي کند . براي تشخيص پيچ خوردگي مچ پا به داخل و يا به طرف خارج و بررسي شکستگي يا کندگي رباط معاينه و درخواست گرافي هاي لازم توسط پزشک ضروري است .

درمان اوليه : شامل اصول Rice، استراحت (Rest ) يخ (  Ice ) فشار ( Compres) و بالا نگه داشتن عضو ( Elevation ) . آسيب خفيف درجه ۱يا ۲ . بستن باند يا باندکشي ، مصرف داروي ضدالتهاب ، ضداستروئيدي و استراحت .

زماني که بازيکن عمل عضله مچ پا و نازک ني را به طور فعال انجام دهد ، تحمل وزن به طور کامل ، تقويت عضلات و به دنبال آن ورزش هاي کششي را مي تواند شروع کند که اغلب بعد از چندين روز ، با استفاده از محافظ مچ پا يا بانداژ مي توانند به بازي برگردند .

در آسيب شديد درجه ۳: گرفتن گچ به مدت ۳ هفته و در صورت وجود ناپايداري مزمن مچ پا بررسي پزشکي بيشتر مورد نياز است .

پيشگيري : استفاده از محافظ مچ پا يا بستن باند معمولي در حين انجام تمرين و بازي .